Xây dựng đội ngũ cán bộ cách mạng theo quan điểm mới, Hồ Chí Minh luôn coi trọng công tác giáo dục, đào tạo, huấn luyện thanh niên. Đây là một vấn đề hết sức hệ trọng, có ý nghĩa chiến lược, quyết định sự thành công của cách mạng trong mọi thời kỳ lịch sử. Giáo dục cán bộ, đặc biệt là cán bộ chiến sỹ thanh niên CAND (Công an nhân dân) là công việc gốc của Đảng và của Ngành công an, “Đảng, Chính phủ rất chú ý đến công tác của công an và đến việc giáo dục cán bộ công an”[1].
Hồ Chí Minh đặt ra yêu cầu giáo dục thanh niên CAND phải là những người kiểu mẫu, hội tụ đầy đủ tất cả đức và tài của người cán bộ cách mạng. Trong Thư gửi công an Khu XII, năm 1948, Hồ Chí Minh đã chỉ rõ “Tư cách người công an cách mạng” là:
“Đối với tự mình, phải cần, kiệm, liêm, chính.
Đối với đồng sự, phải thân ái giúp đỡ.
Đối với Chính phủ, phải tuyệt đối trung thành.
Đối với nhân dân, phải kính trọng lễ phép.
Đối với công việc, phải tận tụy.
Đối với địch, phải cương quyết, khôn khéo”[2].
Sáu điều dạy của Chủ tịch Hồ Chí Minh được coi như là một chỉnh thể thống nhất, khái quát những yêu cầu rất cao đối với mỗi cán bộ, chiến sỹ CAND về tất cả các mặt. “Tư cách người công an cách mệnh” đã trở thành chuẩn mực đạo đức, lối sống, mục tiêu phấn đấu, rèn luyện, phương châm hành động, biện pháp công tác của các thế hệ cán bộ, chiến sĩ công an; là nguồn gốc, động lực, cội nguồn sức mạnh vượt qua mọi khó khăn, thử thách, hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ được giao và là những định hướng cơ bản có tính nguyên tắc trong công tác chỉ đạo giáo dục thanh niên CAND trong suốt hơn nửa thế kỷ qua. Với thế hệ thanh niên CAND, Người đã nêu lên những nội dung giáo dục:
- Giáo dục thanh niên Công an nhân dân ra sức thực hiện cần, kiệm, liêm, chính
Đây cũng chính là phẩm chất được Chủ tịch Hồ Chí Minh nói đến đầu tiên trong 6 điều dạy CAND: “Đối với tự mình phải cần, kiệm, liêm, chính”. Đối với tự mình – Người muốn nhắc nhở đến từng cán bộ, chiến sỹ công an phải tự giác phát huy vai trò làm chủ của mỗi người và trách nhiệm cá nhân trong tổ chức. Đồng thời, mỗi cán bộ chiến sỹ phải tự thân phấn đấu, rèn luyện những đức tính cơ bản của đạo đức người cộng sản đó là cần, kiệm, liêm, chính. Đây là những đức tính không thể thiếu, luôn phải được đặt lên hàng đầu, có như vậy mới tránh được sự hủ hóa, mới chống được những “viên đạn bọc đường” nguy hiểm hàng ngày, hàng giờ tác động đến tầng lớp trẻ công an.
“Cần” theo Hồ Chí Minh là trong công tác công an, phải giáo dục cho mỗi cán bộ chiến sỹ thanh niên làm việc một cách cần mẫn, sáng tạo, mưu trí, dũng cảm và tỉnh táo; xây dựng một ý chí vững chắc, không ngại khó khăn, gian khổ. “Cần” hoàn toàn xa lạ với chủ nghĩa trung bình với thái độ làm việc cầm chừng. Bởi CAND là công cụ bạo lực trọng yếu của cách mạng, phải đấu tranh với kẻ thù nguy hiểm có nhiều âm mưu thủ đoạn nham hiểm, tinh vi xảo quyệt.
“Kiệm”, Hồ Chí Minh dạy: “Kiệm là tiết kiệm, không xa xỉ, không hoang phí, không bừa bãi”[3]. Đối với mỗi chiến sỹ thanh niên CAND thì càng phải tiết kiệm bởi xa hoa lãng phí là con đường dẫn đến các tật xấu. Khi có các tật xấu thì người cán bộ chiến sỹ công an không thực hiện tốt được những chức trách, nhiệm vụ của mình, bị kẻ địch và bọn xấu lợi dụng và dễ bị sa vào các hiện tượng tiêu cực. Muốn vậy, mỗi cán bộ chiến sỹ thanh niên phải xây dựng lề lối làm việc chính xác, thiết thực và có hiệu quả, đề cao tinh thần trách nhiệm, hoàn thành nhiệm vụ được giao trong bất kỳ điều kiện khó khăn nào, đồng thời kiên quyết chống nạn quan liêu, hành chính, giấy tờ, lơ là, mất cảnh giác. Vì vậy, tiết kiệm không chỉ là giữ gìn các giá trị vật chất mà còn giữ gìn phẩm chất cán bộ.
“Liêm” theo Người đó là, liêm khiết, trong sạch, không lạm dụng của công, không tham lam địa vị, quyền lực, tiền tài. “Liêm” chỉ có thể có được khi người ta thực hiện “Cần”, “Kiệm”. Người luôn nhắc nhở “làm công an không phải làm quan cách mạng”[4] mà là làm đầy tớ cho nhân dân, thực sự phục vụ nhân dân. Việc gì có lợi cho Đảng, cho dân dù nhỏ cũng làm, việc gì sai trái, làm hại Tổ quốc, ảnh hưởng đến Đảng, lợi ích của nhân dân thì dù nhỏ cũng hết sức tránh. Do đó, mỗi cá nhân thanh niên phải rèn luyện cho mình đức tính liêm khiết, chỉ có như vậy chúng ta mới có thể tránh được những ảnh hưởng tiêu cực, những cám dỗ vật chất tầm thường, hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ được giao, xứng đáng với lòng tin của Đảng và nhân dân.
“Chính” là không tà, thẳng thắn. Đức tính chính trực của người thanh niên công an cách mạng thể hiện ở chỗ: phải biết tôn trọng lẽ phải, làm theo lẽ phải. Đối tượng đấu tranh của CAND rất đa dạng, phức tạp, chúng dùng mọi thủ đoạn tinh vi để tấn công, dùng mọi áp lực từ nhiều phía để khống chế, đảo ngược sự đúng - sai. Trong thực tế, những chiến sỹ công an cách mạng nếu chỉ giỏi về chuyên môn nghiệp vụ mà thiếu dũng khí đấu tranh bảo vệ chân lý thì kỷ cương, phép nước khó có thể được thực hiện nghiêm minh. Vì thế, giáo dục rèn luyện, đấu tranh tính chính trực, nghiêm minh trong công tác được coi là một trong những phẩm chất quan trọng của đội ngũ thanh niên CAND trong giai đoạn hiện nay.
Để có được những đức tính tốt đẹp của người công an cách mạng, Chủ tịch Hồ Chí Minh dạy những chiến sỹ thanh niên CAND phải tu dưỡng rèn luyện thường xuyên, lấy tự phê bình và phê bình để phát huy ưu điểm, sửa chữa những thói hư, tật xấu và phải biết tự mình chiến đấu thắng chủ nghĩa cá nhân.
- Giáo dục thanh niên Công an nhân dânphải có tinh thần thân ái, đoàn kết, giúp đỡ lẫn nhau giữa đồng chí, trung thành với Đảng, với nhân dân, cương quyết, khôn khéo trước kẻ thù
+ Giáo dục thanh niên Công an nhân dânphải có tinh thần thân ái, đoàn kết, giúp đỡ lẫn nhau giữa đồng chí, đồng sự
Hồ Chí Minh luôn đề cao và coi trọng nghĩa vụ đạo đức nghề nghiệp của đội ngũ thanh niên công an, biểu hiện trước hết ở lòng thương yêu con người sâu sắc, sống với nhau có tình nghĩa. Thân ái, đoàn kết đồng sự, đồng nghiệp phải trên cơ sở nhất trí cao với đường lối, chính sách của Đảng, pháp luật của Nhà nước và nghị quyết, chỉ thị của Ngành, kỷ luật của đơn vị, tổ chức. Tuy nhiên, Hồ Chí Minh cũng căn dặn: thân ái, giúp đỡ không phải là “chén chú chén anh, che giấu khuyết điểm”[5], né tránh đấu tranh, phê bình mà là để giúp nhau nhận rõ thành tích, khuyết điểm để thật thà sửa chữa. Người chỉ ra phương thuốc hiệu nghiệm để sửa chữa các căn bệnh đó là tự phê bình và phê bình với tinh thần thân ái và lập trường cách mạng.
+ Giáo dục thanh niên Công an nhân dân phải trung thành với Đảng, Chính phủ và nhân dân
Đối với nhân dân, thì thái độ “Kính trọng, lễ phép” được thể hiện ở bản chất của Nhà nước xã hội chủ nghĩa Việt Nam. Chủ tịch Hồ Chí Minh thường căn dặn “công an của ta là công an nhân dân”[6]. Vì vậy, sự kính trọng, lễ phép của thanh niên công an không chỉ đơn thuần là thái độ mà còn có nội dung tư tưởng sâu sắc, xuất phát từ đường lối, quan điểm quần chúng của Đảng và Hồ Chí Minh luôn khẳng định rằng: Nhân dân là lực lượng hùng hậu của cách mạng. Nhân dân lao động là người sáng tạo ra lịch sử. Cách mạng là sự nghiệp của quần chúng, lực lượng ở nơi dân, quyền lợi cũng ở nơi dân. Sức mạnh vô địch của Đảng ta bắt nguồn từ sự liên hệ mật thiết với nhân dân. Bác Hồ đã dạy:
Gốc có vững, cây mới bền,
Trong sự nghiệp bảo vệ an ninh Tổ quốc, nhiều lĩnh vực công tác công an nếu không gắn chặt với công tác vận động quần chúng, không dựa vào nhân dân thì không thể giành được thắng lợi trong các cuộc đấu tranh như: đấu tranh chống địch lợi dụng tôn giáo, dân tộc, chống chiến tranh tâm lý, phá hoại tư tưởng, diễn biến hoà bình, giải quyết mâu thuẫn trong nội bộ nhân dân… Hiện nay, trước yêu cầu đổi mới đất nước, phục vụ sự nghiệp xây dựng CNXH và trước những âm mưu mới của các thế lực thù địch, đòi hỏi mỗi người thanh niên công an hơn bao giờ hết phải quán triệt lời dạy của Hồ Chí Minh về đường lối quần chúng, để mãi xứng đáng với lòng tin của Đảng, của Bác Hồ và nhân dân “công an của ta là Công an nhân dân, từ nhân dân mà ra, vì nhân dân phục vụ”[8].
Đảng cộng sản Việt Nam là Đảng của giai cấp công nhân Việt Nam, đại biểu trung thành cho lợi ích của giai cấp công nhân, nhân dân lao động và của cả dân tộc, là lực lượng lãnh đạo Nhà nước và xã hội. Còn Nhà nước ta là nhà nước của dân, do dân và vì dân. Chủ tịch Hồ Chí Minh căn dặn: “Đối với Chính phủ, phải tuyệt đối trung thành” cũng có nghĩa là trung thành với Đảng, Tổ quốc và nhân dân. Đây là lý tưởng và tình cảm của công an đối với Đảng, Nhà nước và nhân dân, đồng thời cũng là một chuẩn mực thuộc về bản chất của CAND nói chung. Lòng trung thành của thanh niên lực lượng CAND thể hiện ở sự tuyệt đối trung thành với lý tưởng, sự nghiệp cách mạng của Đảng, con đường đi lên CNXH, với chủ nghĩa Mác – Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh, không hoang mang, dao động và đấu tranh kiên quyết với mọi biểu hiện xuyên tạc, hòng xoá bỏ chủ nghĩa Mác – Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh, xoá bỏ con đường đi lên CNXH, phủ nhận vai trò lãnh đạo của Đảng, hy sinh quyền lợi và cả tính mạng của mình để bảo vệ lợi ích của Đảng, Nhà nước và nhân dân, sẵn sàng đi bất cứ đâu, làm bất cứ việc gì Đảng và nhân dân giao phó. Vì vậy, Hồ Chí Minh yêu cầu lòng trung thành của thanh niên CAND đối với Tổ quốc là: tuyệt đối. Từ đây, ta thấy việc lựa chọn, đào tạo, bồi dưỡng giáo dục đạo đức và tài năng cho thanh niên chiến sỹ công an là vấn đề phải được quan tâm đặc biệt.
+ Giáo dục thanh niên Công an nhân dân cương quyết, khôn khéo trước kẻ thù
Trong nhiều năm đấu tranh chống đế quốc và các thế lực phản cách mạng để giành lại độc lập cho dân tộc, Chủ tịch Hồ Chí Minh và Đảng ta đã có những kết tinh về trí tuệ và kinh nghiệm trong hoạt động thực tiễn, Người dạy “Đối với địch, phải cương quyết, khôn khéo”. Về nguyên tắc, mỗi chiến sỹ thanh niên công an cần kiên quyết, kịp thời trấn áp mọi hành động phản cách mạng, cứng rắn nhưng cũng mềm dẻo, khôn khéo về sách lược.
Cụ thể, cương quyết là một mặt biểu hiện về lập trường quan điểm của người công an cách mạng, phải luôn luôn thấy rõ kẻ thù, kiên quyết trấn áp, kịp thời ngăn ngừa, đấu tranh đập tan những âm mưu và hoạt động phá hoại của chúng trên mọi lĩnh vực để bảo vệ ANQG. Người nói: “Đánh địch phải đánh cho đúng, như đánh rắn phải đánh dập đầu, cần phải điều tra, nghiên cứu kỹ càng, cẩn thận”[9]. Đi đôi với cương quyết, Hồ Chí Minh dạy mỗi thanh niên công an phải khôn khéo đối với địch. Khôn khéo là nghệ thuật, đối sách khôn ngoan, sáng tạo trong công tác đánh địch. Bởi đối tượng đấu tranh của công an là những kẻ có nhiều âm mưu, thủ đoạn thâm độc, tinh vi, xảo quyệt; vũ khí, phương tiện nghiệp vụ tinh xảo, hiện đại, chiến tuyến vô hình; đối tượng vừa vô hình vừa cụ thể, vừa trừu tượng, vừa thực tế. Vì vậy, nếu chỉ thuần túy lấy vũ khí tinh thần, sức mạnh cơ bắp, thủ đoạn, biện pháp nghiệp vụ cứng nhắc, đơn điệu, máy móc sẽ không đem lại kết quả.
Lời dạy “Đối với địch, phải cương quyết, khôn khéo” của Chủ tịch Hồ Chí Minh đã được quán triệt trong mọi nguyên tắc đấu tranh của lực lượng CAND. Hơn ai hết, mỗi chiến sỹ thanh niên công an cần phải xây dựng cho mình bản lĩnh chiến đấu, lập trường kiên định, không hoang mang dao động trước những khó khăn, thử thách để ngày càng trưởng thành trong công tác.
- Giáo dục thanh niên Công an nhân dântoàn tâm, toàn ý, hoàn thành mọi nhiệm vụ được giao
Chủ tịch Hồ Chí Minh căn dặn, “Đối với công việc, phải tận tụy”. Đây là yêu cầu chung của mỗi cán bộ, đảng viên, càng phải là yêu cầu cần có của mỗi chiến sỹ thanh niên công an cách mạng. Do đó, tận tụy với công việc được thể hiện ở sự làm việc bền bỉ, có tính chủ động, sáng tạo, xuất phát từ động cơ đúng đắn và trong sáng vì mục tiêu phục vụ nhân dân.
Để có đức tính đó, Hồ Chí Minh chỉ rõ trước hết cần phải giáo dục cho thanh niên CAND đấu tranh chống chủ nghĩa cá nhân. Chủ nghĩa cá nhân hoàn toàn trái ngược với tinh thần tận tụy đối với công việc của người thanh niên CAND. Hồ Chí Minh thấy rằng chủ nghĩa cá nhân là một kẻ địch hung ác của CNXH, người cách mạng phải tiêu diệt nó. Nó “như vi trùng đẻ ra nhiều bệnh khác; sợ khó, sợ khổ; tự do chủ nghĩa; vui thì làm, không vui thì không làm, thích thì làm, không thích không làm”[10].
- Giáo dục thanh niên Công an nhân dân giỏi về chuyên môn, nghiệp vụ
Do tính chất và nhiệm vụ quan trọng của công tác bảo vệ an ninh Tổ quốc, nên trong những dịp gặp mặt, huấn thị cho lực lượng CAND, Chủ tịch Hồ Chí Minh rất quan tâm tới việc giáo dục cán bộ, chiến sỹ công an, đặc biệt là lớp chiến sỹ công an trẻ rèn luyện, nâng cao phẩm chất và năng lực chuyên môn, nghiệp vụ của mỗi người. Trong bài nói tại trường Công an trung cấp khóa 2, Chủ tịch Hồ Chí Minh chỉ rõ: “Làm công an là để giữ trật tự an ninh cho nhân dân, xem xét tìm tòi âm mưu phản động làm hại nhân dân”[11]. Để thực hiện được nhiệm vụ trọng đại đó, người cán bộ chiến sỹ công an nói chung và thanh niên CAND nói riêng không những cần có đạo đức cách mạng mà còn phải tinh thông về nghiệp vụ.
Do đó, Hồ Chí Minh yêu cầu tất cả các cán bộ chiến sỹ công an, đặc biệt là các chiến sỹ trẻ cần phải học tập để nâng cao chuyên môn nghiệp vụ, nắm vững kiến thức về khoa học kỹ thuật tiên tiến trên thế giới, biết ngoại ngữ, tin học… nhằm trang bị cho mình những kiến thức hiểu biết rộng về văn hoá, xã hội và nhiều ngành nghề khác, tích cực suy nghĩ, dám nghĩ, dám làm, dám sáng tạo để không ngừng cải tiến công tác. Đồng thời phải biết phát huy trí tuệ tập thể để tận dụng cao độ trí sáng tạo của tất cả mọi người, phục vụ tốt nhất cho công tác.
Trong thời kỳ mới, thời kỳ đẩy mạnh công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước, công cuộc xây dựng và bảo vệ đất nước, các thế lực phản động luôn tìm mọi cách ngăn cản và phá hoại sự nghiệp cách mạng nước ta. Chúng “tiếp tục thực hiện âm mưu “diễn biến hoà bình”, gây bạo loạn lật đổ, sử dụng các chiêu bài “dân chủ”, “nhân quyền” hòng làm thay đổi chế độ chính trị ở nước ta”[12]. Tư tưởng thân thiện, muốn làm bạn với các nước, thừa nhận và tôn trọng chủ quyền của Việt Nam, vì lợi ích chung để thêm bạn, bớt thù của Hồ Chí Minh đã và đang được vận dụng thành công trong sự nghiệp đổi mới. Mỗi cán bộ chiến sỹ thanh niên công an cần tích cực học tập, phát huy tính sáng tạo, nâng cao trình độ chuyên môn nghiệp vụ, giỏi về khoa học kỹ thuật, pháp luật, ngoại ngữ, tin học… nhằm trang bị cho mình những kiến thức về văn hóa, xã hội và các lĩnh vực khác; dám nghĩ, dám làm, dám sáng tạo để không ngừng cải tiến công tác, phục vụ tốt nhất cho công tác. Đi đôi với việc nâng cao năng lực trí tuệ, người cán bộ chiến sỹ thanh niên công an cần thường xuyên nâng cao năng lực thể chất, mới có thể đáp ứng yêu cầu, nhiệm vụ công tác công an trong tình hình mới.
Bên cạnh việc đề ra những nội dung giáo dục cho thanh niên CAND, Chủ tịch Hồ Chí Minh còn chỉ ra những phương pháp nhằm giáo dục thanh niên có hiệu quả như: Giáo dục thanh niên phải coi trọng quá trình tự giáo dục, tự rèn luyện, tu dưỡng suốt đời; trong quá trình giáo dục phải kết hợp giữa gia đình, nhà trường và xã hội; hoạt động dạy và học phải gắn liền với hoạt động thực tiễn; giáo dục bằng việc nêu gương người tốt, việc tốt, xây dựng điển hình tiên tiến thông qua các phong trào thi đua và các tổ chức đoàn thể; giáo dục phải đi đôi “xây” với “chống”.
Sáu điều Chủ tịch Hồ Chí Minh dạy hơn nửa thế kỷ qua đã trở thành mục tiêu giáo dục, rèn luyện cho các thế hệ thanh niên CAND, là mục tiêu phấn đấu, phương châm hành động và cách ứng xử trong các mối quan hệ đối với mình, đối với người và đối với công việc của người thanh niên công an trong thực tiễn công tác hàng ngày. Học tập và làm theo những lời dạy của Chủ tịch Hồ Chí Minh, các thế hệ thanh niên lực lượng CAND có quyền tự hào về sự trưởng thành vượt bậc của mình, về những chiến công góp phần xứng đáng vào sự nghiệp cách mạng chung của Đảng và của nhân dân ta.
Tư tưởng Hồ Chí Minh về giáo dục thanh niên nói chung và giáo dục thanh niên lực lượng CAND nói riêng chính là sự tổng kết lý luận và thực tiễn được nâng lên tầm cao qua các thời kỳ cách mạng. Tư tưởng đó là định hướng, chỉ dẫn quý báu để Đảng, Nhà nước, Bộ Công an, Đoàn Thanh niên và các tổ chức chính trị xã hội khác đề ra những chủ trương, chính sách nhằm giáo dục, đào tạo, bồi dưỡng, tổ chức thanh niên thành lực lượng hùng hậu, trung thành, kế tục sự nghiệp cách mạng của Đảng và dân tộc. Ánh sáng tư tưởng Hồ Chí Minh đã và đang dẫn dắt chúng ta trên con đường xây dựng, tổ chức thanh niên thành lực lượng cách mạng, phát huy mọi tiềm năng to lớn của thế hệ trẻ vì mục tiêu dân giàu, nước mạnh, dân chủ, công bằng, văn minh./.
ThS. Nguyễn Thị Thu Trang
Nguồn: Nguyễn Cao Sơn - Nguyễn Việt Hùng (đồng chủ biên): Vận dụng một số nội dụng khoa học chính trị trong công tác công an, Nxb. CTQG, Hà Nội, 2016.
[12]. Đảng Cộng sản Việt Nam: Văn kiện Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ X, Nxb. Chính trị quốc gia, Hà Nội, 2006, tr. 75
0 Nhận xét